Mutfak, evin içinde bir çalışma yeri ve ev hanımının uzun saatler geçirdiği bir
mekândır. Çoğunlukla mutfak, eğer yemek ve kahvaltı yeri mutfağa dâhil ise aile
bireylerinin buluşma noktasıdır.
Mutfağın konumu kuzeydoğu veya kuzeybatı yönünde, sebze bahçesi ve
bodrumla ilişkili olmalıdır. Mutfaktan bahçe kapısı, ev kapısı, çocuk oyun yeri
ve teras gözükebilir olmalıdır.
Antre, yemek odası, ev idaresi ile mutfak arasında iyi bir bağlantı olmalıdır
Yollardan mümkün olduğunca tasarruf edilmeli, daimi çalışma imkânı
sunulmalı, yeterli hareket serbestliği olmalı, ayakta çalışma en aza
indirilmelidir
Yemek pişirme yeri için en az esas yüzey 5–6 m2, çalışma mutfağı için 8–10 m2,
yemek ve kahvaltı yeri olan mutfak için 12–14 m2 olmalıdır
Mutfak genişliği en az 2,40 m genişlikte olmalıdır.
Mutfaklar kullanım açısından gereğinden büyük olmamalıdır. Yemek yeme yeri dışında 8 m2
alan, mutfak için en çok kullanılan alan büyüklüğüdür
Mutfak ile konut girişi ilişkisinin kısa ve uygun uzaklıklarda rahat bağlantı
biçiminde olması gerekir.
Mutfak, yemek yeme mekânıyla olduğu gibi varsa depo veya kilerle de
doğrudan ilişkili olmalıdır. Tek aile evlerinde mutfak, açık alanlar ve bahçeyle
de ilişkili olmalıdır. Bu bağlamda tek aile evlerinde mutfağın yan giriş, bodrum
girişi, bahçe veya teras ile de bağlantısı istenmektedir.
Konut tasarımında, mutfağın yeri ve iç düzeni, ev hanımının mutfakta geçirdiği
süreyi azaltacak ve yapması gereken işleri kolaylaştıracak biçimde ve bedensel
olarak en az yorgunluk verecek şekilde olmalıdır.
Mutfakların tasarımında, konut yapım maliyetini en çok etkileyen faktör temizpis su tesisat donanımlarıdır. Konut mutfağının banyo-WC gibi ıslak hacimlere yakın olarak düzenlenmesi, olabiliyorsa aynı tesisatı ortak bir duvar aracılığı ile
kullanılabilmesi ekonomik açıdan istenir.
Mutfaktan olabildiği kadarı ile giriş, çocuk oyun alanı ve yemek yeme mekânı
rahatlıkla izlenebilmeli ve kontrol edilebilmelidir (RESİM 1)
Yemek masası çoğunlukla çocukların ders çalışma ve oyun oynama yeri olarak
da kullanıldığından, mutfaktan buranın da denetimi sağlanabilmelidir. Ev
hanımının işlerini gördüğü sırada aile yaşantısından kopmamış olması da
önemlidir.
Mutfağın koku ve gürültüden ötürü, diğer mekânlarından ayrılması gerekirse de
ailenin yaşadığı mekânlarla görsel ve işitsel açıdan bağlantısının olması istenir
(RESİM 1). Mutfak ile yaşama mekânında yer alan yemek yeme alanı bağlantısı
servis penceresi ile düzenlendiğinde sadece taşıma kolaylığını sağlar. Görsel
bağlantı için böyle bir servis penceresi yetersiz kalmaktadır. Bundan ötürü
mutfağın ve yemek yeme alanının doğrudan doğruya birbirinin yanında ve
bağlantılı olması istenir (RESİM 2).